Mindfulness en goede voornemens

24-02-2020 15:15

Mindfulness en goede voornemens

Je bent in januari vol goede moed en een flinke motivatie gestart met gezonder eten, minder snoepen. De eerste weken lukte dat best goed. Ook heb je je sportritme weer opgepakt. Dus je hebt een goed gevoel over jezelf. Dit keer gaat het je lukken om die 5 kg eraf te krijgen en je fitter te voelen!

Maar dan…. Die avonden die je moe op de bank zit. Wat lonkt de inhoud van die keukenkastjes toch. Je voert in je hoofd een discussie: “nee, ik ben sterk en blijf eraf” tegenover “maar eentje kan toch geen kwaad”.  En ja, welke stem wint uiteindelijk? En blijft het er dan bij eentje? Je voelt jezelf slap, je hebt spijt en je baalt van jezelf. Herkenbaar?

We hebben genoeg informatie over wat de goede keuze is; waarom ontbreekt het nu toch aan ‘will power’ om het goede te doen?

Wat heeft dit nou met mindfulness te maken, zul je denken. Dat zal ik je uitleggen.

We hebben verschillende gebieden in onze hersenen. Zo hebben we een ‘oud’ of primitief gebied: de amygdala. Dit gebied zorgt voor onze primitieve ofwel impulsieve reacties en hier huizen onze basale emoties zoals woede en angst. Dit kan van levensbelang zijn als we bijv. een klein kind de straat over zien steken, terwijl er een auto aankomt: zonder na te denken grijp je het kind op en grist het van de straat. Hier denk je niet bij na!

We hebben ook een veel nieuwer gebied, de ‘prefrontale cortex’. Dit gebied zorgt voor verstandelijk redeneren, naar de toekomst kijken, plannen enz. Dit gebied gebruik je in situaties waar je meer tijd hebt. Dus niet in het net beschreven voorbeeld, waarin je acuut moet reageren. Maar als je op de bank zit met je goede voornemens is dit wel het gebied dat in jouw belang optreedt.

De prefrontale cortex kun je zien als de liefhebbende ouder die zijn/haar kind beschermt tegen situaties die niet in het belang van het kind zijn en hem helpt verstandige keuzes te maken. Zij ziet de gevolgen van iets, ook op langere termijn, die het kind niet ziet.

Als beide gebieden optimaal werken en goed met elkaar verbonden zijn door zenuwcellen, dan kun jij op de bank de goede beslissing nemen. Je bedenkt wat de gevolgen zijn als je toegeeft aan je impuls en als je je doel serieus neemt, richt je je op iets anders en vergeet je de koek. 

Mooi he….. als dat zo werkt. Maar waarom werkt dat niet altijd zo? 

Uit onderzoek blijkt dat de prefrontale cortex (ouder) en de amygdala (kind) de hersenen niet goed verbonden zijn en dus niet goed kunnen communiceren (het kind is alleen thuis en kan bij de koektrommel), als er sprake is van een lage ontstekingsgraad in de hersenen. En dat is wat in onze westerse samenleving veel voorkomt!

Je hoeft jezelf dus niet schuldig te voelen. Je bent geen slappeling, het ontbreekt je niet aan motivatie. Er zit een fysieke oorzaak achter.

Maar dan; hoe kom je aan dat laaggradige ontstekingsniveau én belangrijker hoe kom je ervan af.

We weten inmiddels dat onze leefomstandigheden en voeding hier een belangrijke rol in spelen. Hoge suiker en insuline niveaus en verkeerde vetten in ons bloed veroorzaken zulke ontstekingen. Maar ook onze leefstijl met veel stress, veel afleiding, weinig zonlicht, weinig buiten zijn, weinig beweging; draagt hier aan bij.

De link met mindfulness 

Mediteren, bidden, dankbaarheid voelen en uiten, voldoende slapen, dagelijks buiten bewegen in de natuur, mantra’s gebruiken enz. zijn heel belangrijke middelen om de ontstekingsgraad te verlagen en daarmee de amygdala en de prefrontale cortex weer goed met elkaar te verbinden. Een slechte nachtrust heeft al invloed op deze verbinding. Je bent erg moe en chagrijnig en geeft ’s ochtends al toe aan dat koekje bij de koffie. En daarna eet je ook nog patat met kroket; wat maakt het immers allemaal uit. Dit patroon houdt zichzelf in stand, doordat die voeding de ontstekingsgraad verder verhoogt.

Bedenk dat alle prikkels waaraan onze kinderen al steeds jonger worden blootgesteld, zoals via social media en advertenties overal om ons heen, bedoeld zijn om de verbinding tussen ‘ouder’ en ‘kind’ te verbreken. Impuls aankopen en eten van junkfood de hele dag door is voor de industrie erg belangrijk. Ze beloven je een quick fix, maar helaas leiden ze alleen maar tot een steeds overheersender amygdala met alle nare gevolgen van dien voor ons welzijn en onze gezondheid.

Hoe kom je hier uit?

Het begint met bewustwording hiervan. Wees lief voor jezelf. Voel je niet schuldig. Maar probeer wel stap voor stap dingen te veranderen in je leefstijl. Het mooie is, dat als je bijv. ’s avonds vroeger naar bed gaat en de tv en andere beeldschermen eerder uitzet, je zult merken dat je dan in een positieve spiraal komt. Je voelt je sterker; het zet je in je kracht en het contact met je ‘ouder’ ervaar je weer. Zoek positiviteit op, zowel in je relaties als in de media uitingen. Vraag hulp, zodat mensen je kunnen ondersteunen hierin. En hou vooral voor ogen dat elk stapje, hoe klein ook, je verder helpt in het bereiken van een betere gezondheid en gewicht. 

De Dalai Lama zei: “De hersenen die we hebben zijn een afspiegeling van het leven dat we leiden. We kunnen ze hervormen door ons leven te veranderen.”

Wil je meer weten over de rol van voeding en leefstijl hierin of zoek je begeleiding in het veranderen van voedingsgewoonten, neem dan contact met mij op.